سوراغ (یا به لهجه محلی: سورَخ) یکی دیگه از چاشنیهای تخمیری و سنتی جنوب کشور، بهویژه بندرعباس و اطرافشه. مثل مهیاوه، از ماهی تخمیرشده درست میشه، ولی سوراغ غلظت بیشتر، طعم تندتر و بوی قویتری داره. یه جور سس یا چاشنی مقوی و انرژیزاست که معمولاً با نون، خرما یا تخممرغ مصرف میشه.
---
تفاوت سوراغ با مهیاوه چیه؟
---
مواد اولیه سوراغ سنتی:
ماهی ریز خشک (مثل ساردین، موتو یا شُور)
نمک فراوان (برای تخمیر و نگهداری)
ادویههایی مثل:
رازیانه
خردل
سیاهدانه
فلفل سیاه
زیره
گاهی سیر یا تمرهندی برای عطر و طعم بیشتر
---
روش سنتی تهیه سوراغ:
1. ماهیها رو خشک میکنن و پودر میکنن یا میکوبن.
2. با ادویه و نمک زیاد مخلوط میکنن.
3. داخل ظروف سفالی یا شیشهای میریزن و در هوای گرم جنوب (چند هفته تا چند ماه) میذارن تا تخمیر شه.
4. نتیجه نهایی یه سس غلیظ قهوهای تیره با بوی خاصه.
---
نحوه مصرف سوراغ:
با نان محلی داغ (مثل تموشی یا رُختی)
بعضیها داخل غذاهای محلی کمکم اضافه میکنن (برای عطر و طعم)
کنار خرما، یا همراه پیاز، تخممرغ و سبزی خوردن
با نون سرخشده در تابه (نان سوراغی، خیلی پرطرفدار!)
---
نکته مهم:
سوراغ به خاطر بوی تند و تخمیرش ممکنه برای بعضیا سنگین باشه، ولی برای طرفداراش یه طعم ناب و اعتیادآوره!
نظورت از "مهراوه" احتمالا همون "مهیاوه" (یا به لهجه محلی: مِهوه) هست؛ اگه منظورت چیز دیگهایه، لطفاً بگو تا درست راهنماییت کنم.
اما اگه منظور مهیاوه باشه، این یکی از معروفترین چاشنیها یا سسهای سنتی بندرعباس و جنوب ایرانه. طعم تند، شور و خاصی داره و معمولاً با نون محلی (مثل تموشی یا نان رُختی) خورده میشه.
---
مهیاوه چیه؟
مهیاوه یه سس تیرهرنگ و مایع نسبتاً رقیق و معطره که از ماهی تخمیر شده، ادویههای جنوبی (زیره، سیاهدانه، رازیانه، خردل، فلفل سیاه و...) و نمک زیاد درست میشه.
---
مواد اصلی:
ماهی ریز (مثل ساردین یا موتو)
نمک زیاد (برای تخمیر و نگهداری)
رازیانه، خردل، سیاهدانه، فلفل سیاه، زیره
گاهی هم کمی تمرهندی یا سیر برای طعمدهی
---
روش سنتی تهیه مهیاوه:
1. ماهیهای ریز رو خشک میکنن یا آسیاب میکنن.
2. با مقدار زیادی نمک مخلوط و توی ظرفهای سفالی یا شیشهای میذارن.
3. ادویهها رو بهش اضافه میکنن.
4. مخلوط باید چند هفته تا چند ماه در دمای گرم بمونه تا تخمیر شه.
5. بعد از تخمیر، صافش میکنن و مایع مهیاوه رو نگه میدارن.
---
نحوه مصرف مهیاوه:
روی نون محلی میریزن (مخصوصاً تموشی یا نان گرد)، گاهی با تخممرغ، خرما یا پنیر هم میخورن.
بعضیا باهاش نون رو داخل تاوه سرخ میکنن یا باهاش نون مهیاوهای میسازن (خیلی ترد و خوشعطر میشه).
قیمهریزه نخودی (که در بعضی مناطق کرمان بهش "ریزهکوفته نخودی" هم میگن) یکی از غذاهای سنتی، ساده و بسیار خوشمزهی کرمانی هست. این غذا از ترکیب نخود، گوشت، پیاز و ادویه تهیه میشه و کوفتههای کوچیکی داخل یک سس خوشطعم گوجهدار پخته میشن. غذایی ارزون، مغذی و خاطرهانگیز برای خیلی از خانوادههای کرمانی!
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
مواد کوفتهها (قیمهریزهها):
نخود خام: ۱ پیمانه (از شب قبل خیسکرده)
گوشت چرخکرده: ۲۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد متوسط
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
کمی آرد نخودچی (در صورت نیاز برای انسجام)
مواد سس:
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
گوجهفرنگی تازه: ۲ عدد (رندهشده، اختیاری)
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۲ لیوان
---
طرز تهیه:
1. نخودها رو بپز یا خام چرخ کن (در نسخه اصیل، نخود خام چرخشده استفاده میشه). با پیاز و گوشت چرخکرده مخلوط کن. نمک، فلفل و زردچوبه بزن. مواد رو خوب ورز بده تا منسجم بشن. اگه شل بود، کمی آرد نخودچی بریز.
2. از مواد قلقلیهای کوچیک (به اندازه فندق) درست کن و توی یخچال بذار ۳۰ دقیقه استراحت کنه تا وا نره.
3. برای سس: پیاز رو خرد و سرخ کن. زردچوبه و رب گوجهفرنگی رو اضافه کن و خوب تفت بده. گوجه رندهشده هم بریز و بعد آب اضافه کن، بذار جوش بیاد.
4. حالا کوفتهها رو آروم آروم بنداز داخل سس در حال جوش. حرارت رو کم کن و حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه بذار بپزن و سس غلیظ شه.
---
نکات:
اگه خواستی نسخه کاملاً گیاهی درست کنی، گوشت رو حذف کن و فقط نخود و پیاز و ادویه بریز.
میتونی یه قاشق آبغوره یا رب انار به سس بزنی برای طعم ملسی.
این غذا معمولاً با نون سرو میشه، همراه ترشی و سبزی خوردن خیلی میچسبه.
رشتهپلو کرمانی یکی از غذاهای سنتی، خوشعطر و پرانرژی استان کرمانه که بیشتر در مراسم خاص مثل شب عید، نذری، یا مهمونیهای سنتی پخته میشه. ترکیب رشتهپلویی با کشمش، خرما و گاهی گوشت یا مرغ، طعمی شیرین و لذیذ بهش میده.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
برنج: ۳ پیمانه
رشته پلویی: ۱ پیمانه
خرما (بدون هسته): ۱۵ عدد
کشمش پلویی: ½ پیمانه
پیاز: ۲ عدد بزرگ
گوشت چرخکرده یا تکهای (یا مرغ): ۲۵۰ گرم (اختیاری)
دارچین، زردچوبه، فلفل، نمک: به مقدار لازم
روغن یا کره: به مقدار لازم
زعفران دمکرده: به مقدار دلخواه
خلال پسته یا بادام (اختیاری برای تزیین)
---
طرز تهیه:
1. برنج رو بشور و با آب و نمک حدود نیمساعت تا یک ساعت خیس کن.
2. اگه از گوشت چرخکرده استفاده میکنی، با پیاز و ادویه سرخش کن و کنار بذار. اگه مرغ یا گوشت تکهایه، بپز و بعد ریشریش یا خردش کن.
3. رشتههای پلویی رو توی ماهیتابه کمی تفت بده (تا فقط طلایی بشن، نسوزن).
4. برنج رو بجوشون، وقتی کمی نرم شد، رشتهها رو بهش اضافه کن و بعد از ۵–۶ دقیقه با هم آبکش کن.
5. ته قابلمه روغن بریز، یه تهدیگ نون یا سیبزمینی بذار. بعد برنج و رشته رو لایهبهلایه بریز، بین لایهها کمی زعفران، گوشت یا مرغ، کشمش، خرما و دارچین پخش کن.
6. روی برنج رو با کمی روغن یا کره داغ بده، دمکنی بذار و با حرارت کم حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت دمش کن.
---
برای تزیین و سرو:
روی پلو رو با کشمش، خرما، گوشت یا مرغ تفتدادهشده، و خلال پسته یا بادام تزئین کن.
اگه دوست داشتی میتونی کمی شکر هم توی کشمش بریزی برای طعم شیرینتر.
---
نکات:
طبع این غذا گرمه و خیلی مقویـه، مناسب فصلهای سرد یا برای افطار.
در بعضی سبکهای کرمانی، کشمش و خرما رو جداگانه با پیاز و دارچین تفت میدن تا طعم ملسی داشته باشه.
میتونی گوشت رو حذف کنی و فقط با کشمش و خرما درستش کنی (نسخه گیاهی).
خورش خلال کرمانی یکی از خورشهای مجلسی و خوشطعم استان کرمانه که با خلال بادام، گوشت و ادویههای خاص درست میشه. این خورش ممکنه با خورش خلال کرمانشاهی اشتباه گرفته بشه، ولی در کرمان سبک پختش متفاوته و معمولاً زرشک سیاه محلی یا حتی کمی رب انار هم درش استفاده میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
خلال بادام: ½ پیمانه
زرشک سیاه کرمانی (یا زرشک معمولی): ۳ قاشق غذاخوری
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
دارچین، هل، زردچوبه، فلفل سیاه، نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۳ تا ۴ لیوان
(اختیاری) رب انار: ۱ قاشق غذاخوری برای طعم ملسی
---
طرز تهیه:
1. خلال بادام رو از قبل چند ساعت خیس کن (برای نرمتر شدن و پخت بهتر).
2. پیاز رو نگینی خرد کن و در قابلمه با کمی روغن سرخ کن تا طلایی بشه. بعد گوشت رو اضافه کن، زردچوبه، فلفل و کمی دارچین بریز و خوب تفت بده تا گوشت قهوهای شه.
3. رب گوجهفرنگی رو اضافه کن، کمی تفت بده تا خوشرنگ بشه، بعد آب بریز و اجازه بده گوشت نیمپز شه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت).
4. خلال بادام رو اضافه کن و بذار همراه گوشت بپزه. در ۳۰ دقیقه آخر، زرشک سیاه (که از قبل خیس کردی و شستی) رو اضافه کن. در صورت دلخواه رب انار هم همینجا اضافه میشه.
5. در آخر زعفران دمکرده، کمی هل و دارچین بریز تا خورش عطر بگیره و لعاب بیفته. خورش باید غلیظ و خوشرنگ بشه.
---
نکات مهم:
زرشک سیاه طعم خاص و کمی شیرینتری نسبت به زرشک معمولی داره.
میتونی بهجای گوشت تکهای، از گوشت چرخکرده هم استفاده کنی (به صورت کوفتههای ریز).
بعضی نسخههای محلی، کمی گلاب هم در پایان اضافه میکنن برای عطر بیشتر.
خورشت بهآلو یکی از غذاهای سنتی و خوشطعم کرمانه که با ترکیب میوهی "به" و "آلو خشک" درست میشه. این خورش عطر و طعم شیرین و ملسی داره و هم خاصیت داره، هم خوشرنگ و خوشخوراکه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
به: ۲ عدد متوسط (خردشده)
آلو خشک (آلو بخارا): ۱۰ تا ۱۲ عدد
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
چوب دارچین یا پودر دارچین: به مقدار دلخواه
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
---
طرز تهیه:
1. پیاز رو نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه. بعد گوشت رو اضافه کن، کمی زردچوبه و فلفل بزن و خوب تفت بده تا گوشت تغییر رنگ بده.
2. رب گوجه رو اضافه کن و کمی تفت بده تا خامی رب گرفته شه، بعد حدود ۳ لیوان آب جوش بریز و در قابلمه رو بذار تا گوشت نیمپز بشه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت با شعله ملایم).
3. در این فاصله، بهها رو خرد کن (مکعبی یا خلالی) و در کمی روغن با حرارت کم تفت بده تا نرم بشن و رنگشون کمی طلایی شه.
4. آلوها رو هم بشور و ۱۰ دقیقه تو آب گرم خیس کن. بعد به همراه به، زعفران، و کمی دارچین به خورش اضافه کن.
5. حالا اجازه بده خورش با حرارت کم جا بیفته و غلیظ شه. (حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگه)
6. در آخر نمک غذا رو اندازه کن و اگه دوست داشتی، کمی شکر یا آبلیمو برای تنظیم شیرینی و ترشی اضافه کن.
---
نکات:
طبع این خورش گرمه، بسیار مناسب فصول سرد و برای افراد سردمزاج.
میتونی بهجای آلو، از قیصی زردآلو هم استفاده کنی برای طعم متفاوت.
خورشت بهآلو کرمانی معمولاً با برنج زعفرانی سرو میشه.
گوشت شترمرغ بهعنوان یک منبع غنی از پروتئین با کیفیت بالا، گزینهی بسیار مناسبی برای تغذیهی کودکان در حال رشد است. پروتئین موجود در این گوشت به ساخت و ترمیم سلولها کمک کرده و برای رشد عضلات و استخوانها ضروری است. علاوه بر پروتئین، گوشت شترمرغ سرشار از آهن است که برای تولید گلبولهای قرمز و جلوگیری از کمخونی مهم است. همچنین، این گوشت حاوی ویتامینهای گروه B است که برای متابولیسم انرژی و عملکرد صحیح سیستم عصبی ضروری هستند.
پروتئین بالا یکی از خواص گوشت بوقلمون نیز هست، بنابراین توصیه میشود این گوشت را نیز به برنامهی غذایی خود اضافه کنید.
خواص گوشت شترمرغ برای کودکان
گوشت شترمرغ یکی از سالمترین گزینهها در میان گوشتهای قرمز است که میتواند بخشی از رژیم غذایی کودک باشد. این گوشت طعمی شبیه به گوشت گوساله دارد، اما چربی و کلسترول آن بسیار کمتر است. در ادامه به مهمترین خواص گوشت شترمرغ برای کودکان اشاره میکنیم:
1. سرشار از پروتئین باکیفیت
پروتئین برای رشد عضلات و تقویت سیستم ایمنی کودک ضروری است. گوشت شترمرغ حاوی پروتئین کامل با تمام آمینواسیدهای ضروری است.
2. آهن بالا برای پیشگیری از کمخونی
آهن موجود در گوشت شترمرغ از نوع «آهن هم» است که بهتر از آهن گیاهی جذب بدن میشود. این مادهی معدنی نقش مهمی در خونسازی دارد و به پیشگیری از کمخونی فقر آهن در کودکان کمک میکند.
3. کمچرب و کمکلسترول
برای خانوادههایی که نگران چربی زیاد گوشت قرمز هستند، گوشت شترمرغ گزینهای مناسبتر است. چربی کم این گوشت، آن را به انتخاب سالمتری برای سلامت قلب و وزن کودک تبدیل میکند.
4. حاوی روی، فسفر و ویتامین B12
این مواد مغذی نقش مهمی در رشد مغز، تقویت حافظه، رشد جسمی و بهبود متابولیسم کودکان دارند.
5. هضم آسانتر نسبت به برخی گوشتها
گوشت شترمرغ بافتی نرم و سبک دارد و هضم آن برای کودکان سادهتر است، مخصوصاً اگر خوب پخته شود.
نکاتی برای مصرف گوشت شترمرغ در کودکان:
• از سن حدود ۸ ماهگی میتوان مقدار کمی از گوشت شترمرغ پورهشده را به کودک داد (با مشورت پزشک).
• برای کودکان بزرگتر، میتوان گوشت را به صورت خورشتی یا کبابی، همراه با سبزیجات تهیه کرد.
• از ادویههای تند و چربکردن زیاد غذا خودداری کنید.
گوشت قرمز حاوی مواد مغذی مهمی مانند ویتامین B12، آهن، روی و پروتئین است که برای سلامت مغز ضروریاند. با این حال، مصرف زیاد گوشت قرمز، بهویژه گوشتهای فرآوریشده (مثل سوسیس و کالباس)، با افزایش التهاب و خطر بیماریهای قلبی-عروقی مرتبط است که میتوانند تأثیر منفی بر سلامت مغز و افزایش خطر آلزایمر داشته باشند.
تأثیر گوشت قرمز بر آلزایمر:
مثبت: پروتئین و ویتامین B12 در گوشت قرمز میتوانند از کاهش عملکرد شناختی جلوگیری کنند.
منفی: مصرف زیاد چربیهای اشباع و آهن بیش از حد میتواند استرس اکسیداتیو و التهاب را افزایش دهد که با آلزایمر مرتبط است.
نتیجهگیری:
مصرف متعادل گوشت قرمز، در کنار یک رژیم غذایی سالم و سرشار از میوهها، سبزیجات، ماهی و چربیهای مفید (مانند روغن زیتون)، میتواند به حفظ سلامت مغز کمک کند. اما زیادهروی در مصرف آن، بهویژه گوشتهای فرآوریشده، ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد.
گوشت بز به دلایل زیر دیرپز است:
1. میزان کلاژن بالا – گوشت بز حاوی مقدار زیادی کلاژن است که باعث سفتی آن میشود. برای تجزیه این پروتئین و نرم شدن گوشت، نیاز به زمان بیشتری برای پخت وجود دارد.
2. چربی کم – برخلاف گوشت گوسفند، گوشت بز چربی کمتری دارد. چربی نقش مهمی در نرم شدن گوشت هنگام پخت دارد، بنابراین کمبود آن باعث دیرپز شدن گوشت میشود.
3. الیاف عضلانی متراکمتر – بزها حیوانات فعالی هستند و عضلاتشان متراکمتر و محکمتر از برخی دیگر از دامها است. این امر باعث سختتر شدن بافت گوشت و نیاز به زمان پخت بیشتر میشود.
روشهایی برای سریعتر پختن گوشت بز:
خیس کردن در آبلیمو یا سرکه – اسیدیته به تجزیه بافتهای سفت کمک میکند.
استفاده از زودپز – بهترین روش برای کاهش زمان پخت گوشت بز.
پخت آرام و طولانی – استفاده از روشهایی مانند خورشت یا آبپز کردن با حرارت کم.
استفاده از موادی مانند ماست یا کیوی – این مواد حاوی آنزیمهایی هستند که باعث نرم شدن گوشت میشوند.
با رعایت این نکات، میتوانید گوشت بز را نرمتر و لذیذتر بپزید.
گوشت برزیلی معمولاً به دلایل زیر خونآلودتر به نظر میرسد:
1. روش ذبح و خونگیری – در برخی موارد، روشهای ذبح صنعتی در برزیل ممکن است به اندازه روشهای سنتی در ایران و کشورهای اسلامی خونگیری کامل را انجام ندهند. اگر خون بهطور کامل از لاشه تخلیه نشود، گوشت ظاهر خونآلودتری خواهد داشت.
2. نحوه بستهبندی و انجماد – گوشتهای برزیلی اغلب بلافاصله پس از ذبح بستهبندی و منجمد میشوند. این باعث میشود خون باقیمانده در بافتهای گوشت حفظ شود، برخلاف گوشت تازه که فرصت بیشتری برای خروج خون دارد.
3. نوع نژاد دام – برخی از نژادهای گاو برزیلی، بهویژه نژادهای گوشتی مانند "نلُور" (Nelore)، ممکن است ویژگیهایی داشته باشند که باعث باقیماندن مقداری خون در بافتهای عضلانیشان شود.
4. مدت زمان نگهداری و حمل و نقل – گوشت برزیلی معمولاً مسیر طولانیای را طی میکند تا به کشورهای دیگر برسد. در این فرآیند، به دلیل تغییرات دما در حملونقل، ممکن است مایعات بیشتری از بافتهای گوشت خارج شوند که شبیه خون به نظر میرسد.
اگر به استانداردهای شرعی و بهداشتی آن حساس هستید، بهتر است گوشت را قبل از مصرف با آب سرد شستوشو دهید یا برای اطمینان از ذبح شرعی، برندهای معتبر را انتخاب کنید.
سبزی پلو با ماهی یکی از سنتهای قدیمی ایرانیها برای شب عید است. این غذا نمادی از برکت، تازگی و سرزندگی در سال جدید است.
ریشه و فلسفه سنت
سبزی پلو نماد سرسبزی، رشد و فراوانی است، که با حال و هوای بهاری و نوروز هماهنگی دارد.
ماهی نماد حیات، پاکی و روزی است. برخی معتقدند که خوردن ماهی در آغاز سال جدید باعث خوشاقبالی میشود.
نوع ماهی
بسته به منطقه، نوع ماهی متفاوت است:
شمال ایران: ماهی سفید یا ماهی قزلآلا
جنوب ایران: ماهی شوریده، هامور یا راشگو
سایر مناطق: ماهی قزلآلا یا ماهی شیر
شیوه پخت
ماهی را میتوان سرخکرده، کبابی یا شکمپر تهیه کرد.
سبزی پلو شامل سبزیهای معطر مثل شوید، جعفری، گشنیز و تره است.
این غذا با سیرترشی، زیتون پرورده و ماست موسیر سرو میشود و یکی از محبوبترین غذاهای نوروزی ایرانیان است.
شما برای شب عید چه نوع ماهیای انتخاب میکنید؟
گوشت برزیلی از طریق یک زنجیره پیچیده واردات، از مزارع دامداری این کشور تا بازارهای مصرفی کشورهای مختلف، از جمله ایران، راه پیدا کرده است. روند ورود گوشت برزیلی به سفرهها را میتوان اینگونه خلاصه کرد:
۱. تولید در برزیل
برزیل یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گوشت گاو و مرغ در جهان است. این کشور دارای مزارع گسترده پرورش دام و سیستمهای صنعتی بزرگ بستهبندی گوشت است.
۲. صادرات و قراردادهای تجاری
شرکتهای برزیلی گوشت را به کشورهای مختلف صادر میکنند. ایران یکی از مشتریان اصلی گوشت برزیلی است، بهویژه در دورههایی که تولید داخلی پاسخگوی نیاز مصرفکنندگان نیست.
۳. واردات توسط شرکتهای ایرانی
شرکتهای ایرانی با واسطه یا بهطور مستقیم از شرکتهای برزیلی گوشت خریداری میکنند. این گوشتها معمولاً از طریق کشتیهای یخچالدار یا هواپیما به ایران منتقل میشوند.
۴. نظارت و مجوزها
سازمانهای نظارتی مانند سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت ایران، گوشت وارداتی را بررسی میکنند تا از نظر بهداشتی و شرعی تأیید شود. گوشتهای حلال دارای مهر تأیید از نهادهای اسلامی برزیل هستند.
۵. توزیع در بازار و فروشگاهها
پس از ورود به کشور، گوشت برزیلی از طریق شرکتهای توزیعکننده در فروشگاهها، قصابیها و مراکز توزیع عمدهفروشی توزیع میشود.
۶. مصرف در رستورانها و خانهها
در نهایت، گوشت برزیلی بهدلیل قیمت رقابتی و عرضه گسترده در بازار، در سبد غذایی خانوارها، رستورانها و صنایع غذایی قرار میگیرد.
با این حال، واردات گوشت برزیلی همواره با بحثهایی درباره کیفیت، سلامت، قیمت و حتی مسائل شرعی و نظارتی همراه بوده است.
مقدار پروتئین موجود در گوشت سفید به نوع آن بستگی دارد. بهطور کلی:
سینه مرغ بدون پوست و استخوان: حدود 31 گرم پروتئین در هر 100 گرم
ران مرغ بدون پوست: حدود 26 گرم پروتئین در هر 100 گرم
بوقلمون (سینه بدون پوست): حدود 29 گرم پروتئین در هر 100 گرم
ماهی (بسته به نوع آن): بین 20 تا 25 گرم پروتئین در هر 100 گرم
گوشت سفید منبع خوبی از پروتئین باکیفیت بالا، کمچرب و دارای آمینواسیدهای ضروری است.
بر اساس اطلاعات موجود، در سال ۱۴۰۲، حدود ۴۷۲ هزار تن گوشت قرمز در کشتارگاههای کشور تولید شد که ۱۳ درصد آن مربوط به استان تهران است. این میزان معادل تقریباً ۶۱٬۳۶۰ تن در سال برای استان تهران است که بهطور متوسط به حدود ۱۶۸ تن در روز میرسد. با توجه به اینکه «گاو و گوساله» ۵۹ درصد و «گوسفند و بره» ۳۹ درصد از وزن دامهای ذبحشده در استان تهران را تشکیل میدهند، میتوان تخمین زد که بهطور متوسط روزانه حدود ۹۹ تن گوشت گاو و گوساله و ۶۶ تن گوشت گوسفند و بره در تهران تولید میشود.
همچنین، ظرفیت کشتارگاههای استان تهران بهگونهای است که میتوانند در یک شیفت کاری ۵ ساعته، ۱۲ هزار رأس دام را کشتار کنند که نشاندهنده توانایی بالای این کشتارگاهها در پاسخگویی به نیازهای استان است.
در دنیای وسیع آشپزی ایتالیایی، که معروف به خلاقیت و نوآوری در ترکیب مواد غذایی مختلف است، اسکالوپ مرغ با سس قارچ یکی از غذاهای بینظیری است که طعمی فراموشنشدنی به جای میگذارد. این دستور پخت، با ترکیبی از پنیر و قارچ، تجربهای لذتبخش از غذای ایتالیایی را ارائه میدهد.
سس قارچ، یکی از سسهای پرطرفدار و لذیذ است که در بسیاری از فرهنگهای آشپزی در سراسر جهان به کار میرود. تاریخچه این سس به دوران باستان و قرون وسطی برمیگردد، زمانی که قارچها به عنوان یکی از مواد غذایی محبوب در آشپزی مورد استفاده قرار میگرفتند. قارچها به دلیل طعم خاص و خواص مغذی خود در انواع غذاها از جمله: سوپها، خوراکها و سسها گنجانده میشدند. سس قارچ با ترکیب سادهای از قارچهای تازه و خامه، یا حتی مواد دیگر مانند: شیر، آبگوشت و سرکه، به طعم غذاها عمق و غنای خاصی میبخشد.
استیک مرغ با سس قارچ یک غذای لذیذ و مجلسی است که میتواند انتخابی عالی برای وعدههای خاص باشد. در اینجا روش تهیه آن را آوردهایم:
مواد لازم برای استیک مرغ:
• سینه مرغ: ۴ عدد
• روغن زیتون یا روغن مایع: ۲ قاشق غذاخوری
• نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
• پودر سیر: ۱ قاشق چایخوری
• پودر پیاز: ۱ قاشق چایخوری
• زعفران دم کرده: ۱ قاشق غذاخوری (اختیاری)
• کره: ۲ قاشق غذاخوری (برای تفت دادن مرغ)
مواد لازم برای سس قارچ:
• قارچ تازه: ۲۰۰ گرم (خرد شده)
• کره: ۲ قاشق غذاخوری
• سیر: ۲ حبه (ریز خرد شده)
• خامه سنگین: ۱/۲ پیمانه
• نمک و فلفل: به مقدار لازم
• آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری
• عصاره مرغ یا آب مرغ: ۱/۲ پیمانه
روش تهیه:
۱. آمادهسازی استیک مرغ:
1. سینههای مرغ را با چاقو به دو قسمت تقسیم کنید (اگر مرغ خیلی ضخیم است، میتوانید آنها را از پهلو نصف کنید).
2. روی مرغها را با نمک، فلفل سیاه، پودر سیر و پودر پیاز مزهدار کنید. در صورت تمایل، میتوانید کمی زعفران دم کرده به آنها بزنید.
3. در یک تابه بزرگ، مقداری روغن را گرم کنید. سپس سینههای مرغ را داخل تابه قرار دهید و از هر طرف حدود ۴ تا ۵ دقیقه سرخ کنید تا طلایی و کاملاً پخته شوند. پس از پخت، مرغها را کنار بگذارید.
۲. تهیه سس قارچ:
1. در همان تابه، کره را ذوب کنید و سیر خرد شده را اضافه کنید تا کمی تفت بخورد.
2. قارچهای خرد شده را به تابه اضافه کنید و تفت دهید تا آب قارچها کشیده شده و کمی طلایی شوند.
3. عصاره مرغ یا آب مرغ را به قارچها اضافه کنید و بگذارید کمی جوشیده و سس غلیظ شود.
4. خامه سنگین را اضافه کنید و هم بزنید تا سس به غلظت دلخواه برسد.
5. نمک، فلفل و آبلیمو را به سس اضافه کنید و بعد از چند دقیقه از روی حرارت بردارید.
۳. سرو:
1. استیکهای مرغ را در بشقاب سرو قرار دهید.
2. سس قارچ آماده شده را روی استیکهای مرغ بریزید.
3. این غذا را میتوانید با سیبزمینی سرخکرده، برنج یا سالاد تزیین کرده و سرو کنید.
نکات:
• برای طعم بهتر، میتوانید از سس سویا یا انواع ادویههای دیگر نیز استفاده کنید.
• اگر سس شما بیش از حد رقیق بود، میتوانید کمی آرد را در آب حل کرده و به سس اضافه کنید تا غلظت آن بیشتر شود.
استیک مرغ با سس قارچ یک غذای خوشمزه و مجلسی است که میتوانید آن را برای مهمانیها و مناسبتهای خاص تهیه کنید.
نوش جان!
بله، مصرف زیاد گوشت قرمز (بهویژه انواع فرآوریشده و پرچرب آن) میتواند برای افراد مبتلا به کبد چرب مضر باشد. دلایل آن شامل موارد زیر است:
1. چربی اشباع و کلسترول بالا – گوشت قرمز، مخصوصاً بخشهای پرچرب، حاوی مقدار زیادی چربی اشباع است که میتواند به تجمع چربی در کبد و افزایش التهاب منجر شود.
2. افزایش التهاب و استرس اکسیداتیو – مصرف زیاد گوشت قرمز (مخصوصاً سرخشده و کبابشده با حرارت بالا) میتواند باعث تولید ترکیبات التهابی شود که وضعیت کبد را بدتر میکند.
3. احتمال افزایش مقاومت به انسولین – مصرف گوشت قرمز زیاد ممکن است به مقاومت به انسولین منجر شود، که یکی از عوامل اصلی تشدید بیماری کبد چرب غیرالکلی است.
آیا باید گوشت قرمز را کاملاً حذف کرد؟
نه، اما بهتر است میزان آن را کاهش داده و از گزینههای سالمتر استفاده کنید:
گوشت سفید (مرغ و ماهی) را جایگزین کنید.
اگر گوشت قرمز مصرف میکنید، قسمتهای کمچرب مانند فیله یا راسته را انتخاب کنید.
روش پخت سالم (آبپز، بخارپز، یا گریل با دمای پایین) را جایگزین سرخکردن کنید.
مصرف گوشت فرآوریشده (سوسیس، کالباس) را کاهش دهید.
نتیجه: اگر به کبد چرب مبتلا هستید، بهتر است مصرف گوشت قرمز را محدود کنید و بیشتر از منابع پروتئینی سالم مانند ماهی، حبوبات، و مرغ استفاده کنید.
برای بالا بردن فشار خون، مصرف مواد خوراکی که غنی از سدیم و پروتئین باشند میتواند مفید باشد. برخی از مواد خوراکی پروتئینی که میتوانند به بالا بردن فشار خون کمک کنند عبارتند از:
1. گوشت قرمز: گوشتهایی مانند گوشت گاو و گوسفند که پروتئین و چربیهای اشباع شده دارند، میتوانند به افزایش فشار خون کمک کنند.
2. مرغ و ماهی: این منابع پروتئینی نیز میتوانند در حفظ سلامت فشار خون موثر باشند.
3. پنیر: پنیرهای پرچرب مانند پنیر چدار یا پنیر فتا به دلیل دارا بودن مقدار زیادی سدیم و پروتئین میتوانند فشار خون را افزایش دهند.
4. تخممرغ: تخممرغ منبع خوبی از پروتئین است و مصرف آن میتواند به کنترل و افزایش فشار خون کمک کند.
5. لبنیات: محصولات لبنی پرچرب مانند شیر و ماست نیز به افزایش فشار خون کمک میکنند.
6. حبوبات: لوبیا، عدس و نخود منبع خوبی از پروتئین گیاهی هستند و میتوانند به تقویت فشار خون کمک کنند.
غذاهای حاوی نمک
سریعترین راه برای بالا بردن فشار خون این است که یک خوراکی حاوی نمک (مثل زیتون، خیارشور و…) بخورید یا مقداری نمک را با آب مخلوط کنید و بنوشید. نمک حاوی مقادیر زیادی سدیم است و به چند طریق منجر به افزایش فشارخون میشود:
- سدیم باعث جذب و نگهداری آب در بدن میشود. این امر حجم خون را افزایش داده و بر فشار وارده بر دیوارههای رگهای خونی میافزاید.
- سدیم باعث انقباض عروق خونی شده و موجب سفت شدن و افزایش مقاومت عروق در برابر جریان خون میگردد.
- نمک با ایجاد التهاب و آسیب به دیوارهی عروق خونی، منجر به تنگ شدن رگها و افزایش فشار خون میشود.
- مصرف زیاد نمک باعث فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک و آزاد شدن هورمونهای اپینفرین و نوراپینفرین میگردد که موجب انقباض عروق و افزایش فشارخون میشوند.
کشمش
کشمش حاوی سطوح بالایی از پتاسیم است، از اینرو، میتواند بهطور مؤثری هم فشارخون بالا و هم فشارخون پایین را تنظیم کند.
توصیه میشود 10 عدد کشمش را در طول شب در آب بخیسانید. صبح روز بعد، ناشتا و با معدهی خالی، کشمشها را میل کنید. همچنین میتوانید آبی را که کشمشها را در آن خیساندهاید، بنوشید و از خواص درمانی آن بهرهمند شوید.
انواع نوشیدنی برای فشار پایین
علاوه بر مواد غذایی، برخی از نوشیدنیها نیز برای بالا بردن فشار خون مناسب هستند. در ادامه بهترین نوشیدنی برای بالا بردن فشار خون را به شما معرفی میکنیم.
دمنوش شیرین بیان
دمنوش شیرینبیان یک دمنوش گیاهی است که به دلیل ترکیباتی که دارد میتواند در درمان فشارخون پایین مفید واقع شود.
دمنوش شیرینبیان حاوی ترکیبات گیاهی مؤثری از جمله کافئین، فلاونوئیدها و آنتیاکسیدانها است که با اثر بر سیستم عصبی سمپاتیک و عروق خونی، باعث انقباض عروق و افزایش فشارخون میشوند.
بر اساس مطالعهای که در مجله پزشکی بریتانیا منتشر شده است، مصرف این دمنوش سبب کاهش اثر آلدوسترون (هورمونی که در تنظیم تاثیر نمک بر بدن نقش دارد) و تنظیم میزان مصرف نمک و مایعات در بدن میشود.
البته به این نکتهی مهم توجه داشته باشید که مصرف این دمنوش در افراد مبتلا به فشارخون بالا ممنوع است! زیرا ممکن است باعث تشدید بیماری آنها گردد و احتمال بروز سکته را در این افراد افزایش دهد.
بیشتر آب بنوشید
در صورت دهیدراته شدن یا کم آبی بدن، ممکن است فشار خون فرد افت کند. بنابراین حفظ سطح مناسب مایعات بدن با نوشیدن آب و نوشیدنیهای دیگر ضروری است. چند دلیل عمده برای این موضوع وجود دارد:
- وقتی مقدار زیادی آب مینوشید، حجم خون افزایش پیدا میکند. این امر باعث افزایش فشار بر رگها و قلب میشود.
- مصرف زیاد آب باعث رقیق شدن سدیم خون میشود. کمبود سدیم باعث تحریک سیستم رنین-آنژیوتانسین میشود که منجر به انقباض عروق و افزایش فشارخون میگردد.
بنابراین توصیه میشود میزان مصرف آب را متعادل و متناسب با نیاز بدن حفظ کنید تا از افزایش فشارخون جلوگیری شود.
مهم است که مصرف این مواد بهطور متعادل انجام شود و در صورت لزوم با مشورت پزشک تنظیم شود تا عوارض جانبی نداشته باشد.