پروتئین یکی از سه درشت مغذی اصلی در رژیم غذایی انسان است و نقش مهمی در ساختار و عملکرد بدن دارد. در سالهای اخیر توجه ویژهای به تأثیر پروتئین بر کاهش وزن و چربیسوزی شده است. در این مقاله بررسی میکنیم که چگونه پروتئین میتواند به شما در رسیدن به اهداف کاهش وزن کمک کند.
۱. پروتئین باعث افزایش احساس سیری میشودیکی از مهمترین دلایل مؤثر بودن پروتئین در کاهش وزن، توانایی آن در افزایش احساس سیری است. مصرف غذاهای پروتئینی باعث ترشح هورمونهایی مانند GLP-1 و PYY میشود که اشتها را کاهش میدهند و در عین حال میزان هورمون گرسنگی (گرلین) را پایین میآورند. وقتی احساس سیری بیشتری داشته باشید، مصرف کالری کلی شما به طور طبیعی کاهش مییابد.
۲. پروتئین متابولیسم را افزایش میدهدبدن برای هضم، جذب و متابولیزه کردن پروتئین نسبت به چربی و کربوهیدرات انرژی بیشتری مصرف میکند. این فرآیند که به «اثر گرمایی غذا» (TEF) معروف است، میتواند متابولیسم بدن را افزایش داده و به سوختن کالری بیشتر حتی در حالت استراحت کمک کند.
۳. پروتئین به حفظ توده عضلانی کمک میکندهنگامی که در رژیم کاهش وزن هستید، نه تنها چربی بلکه عضله هم ممکن است تحلیل برود. مصرف کافی پروتئین میتواند از دست دادن عضله را به حداقل برساند. حفظ توده عضلانی برای چربیسوزی بلندمدت اهمیت بالایی دارد، زیرا عضلات فعال متابولیسم بدن را بالا نگه میدارند.
۴. کاهش هوس خوردن و ریزهخواری با مصرف پروتئینیکی دیگر از مزایای پروتئین این است که میتواند میل به خوردن تنقلات و غذاهای ناسالم را کاهش دهد. افرادی که وعدههای غذایی با پروتئین بالا مصرف میکنند، معمولاً کمتر دچار ولع غذایی میشوند، که این امر به کنترل وزن کمک میکند.
۵. بهترین منابع پروتئین برای کاهش وزنبرای بهرهبردن از فواید پروتئین در کاهش وزن، انتخاب منابع باکیفیت اهمیت زیادی دارد.برخی از بهترین گزینهها عبارتند از:
گوشتهای کمچرب مانند مرغ و بوقلمون
ماهیهای چرب مانند سالمون و تُن
تخم مرغ
لبنیات کمچرب مانند ماست یونانی و پنیر کاتیج
حبوبات مثل عدس و نخود
مغزها و دانهها به مقدار کنترلشده
ترکیب پروتئینهای حیوانی و گیاهی میتواند نیازهای بدن را به طور کامل برآورده کند.
نتیجهگیریافزایش مصرف پروتئین یک راهکار مؤثر برای کاهش وزن و چربیسوزی است. پروتئین با افزایش احساس سیری، بالا بردن متابولیسم، حفظ عضلات و کاهش ریزهخواری میتواند مسیر کاهش وزن را هموارتر کند. گنجاندن پروتئینهای سالم در هر وعده غذایی یک گام ساده اما قدرتمند برای دستیابی به تناسب اندام و حفظ سلامتی است.
طرز تهیه کباب چنجه تبریزی
کباب چنجه یکی از محبوبترین کبابهای ایرانی است که با تکههای گوشت گوسفندی تازه تهیه میشود. در تبریز، این کباب به شیوهای خاص مزهدار شده و با نان یا برنج سرو میشود.
مواد لازم:
گوشت راسته گوسفندی – ۵۰۰ گرم (به صورت مکعبهای ۳ سانتیمتری خرد شده)
پیاز – ۲ عدد (رنده یا خلالی شده)
ماست چکیده – ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری، برای لطافت بیشتر گوشت)
روغن زیتون – ۳ قاشق غذاخوری
آب لیموترش تازه – ۲ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده – ۲ قاشق غذاخوری
فلفل سیاه – ۱ قاشق چایخوری
نمک – به مقدار لازم
کره – ۵۰ گرم (برای چرب کردن کباب پس از پخت)
طرز تهیه:
مرینیت کردن گوشت:
تکههای گوشت را در یک کاسه بزرگ بریزید.
پیاز رندهشده، روغن زیتون، آب لیموترش، زعفران دمکرده، فلفل سیاه و ماست (در صورت استفاده) را اضافه کنید.
مواد را کاملاً مخلوط کنید و روی کاسه را بپوشانید.
برای طعم بهتر، مخلوط را حداقل ۴ تا ۶ ساعت (ترجیحاً یک شب) در یخچال بگذارید.
سیخ کردن گوشت:
بعد از استراحت، گوشت را از مواد مرینیت جدا کرده و روی سیخهای فلزی بکشید.
اگر از سیخ چوبی استفاده میکنید، آنها را قبل از کار ۳۰ دقیقه در آب خیس کنید تا نسوزند.
کباب کردن:
روی زغال: سیخها را روی حرارت متوسط زغال قرار دهید و مدام بچرخانید تا گوشت یکدست پخته و آبدار بماند.
در فر: میتوانید فر را روی ۲۰۰ درجه سانتیگراد گرم کنید و گوشت را روی سینی چربشده بچینید. هر ۵ دقیقه یکبار برگردانید تا کامل گریل شود.
چرب کردن و سرو:
در حین پخت، کمی کره آبشده روی گوشت بمالید تا نرم و خوشطعمتر شود.
پس از پخت، کباب چنجه را با نان تازه، سبزی، گوجهکبابی، دوغ و پیاز سرو کنید.
نکته:
گوشت را تا لحظهی پخت نمک نزنید تا آب آن حفظ شود و سفت نشود.
برای لطافت بیشتر، میتوانید کمی کیوی رندهشده یا سرکه سیب به مرینیت اضافه کنید، اما نباید بیش از ۲ ساعت بماند، زیرا گوشت را له میکند.
نوش جان!
کباب برگ تبریزی یکی از انواع کبابهای معروف و خوشمزه ایرانی است که اصالت آن به تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی، برمیگردد. این کباب از گوشت گوسفند یا گوساله (معمولاً گوشت گوسفند) تهیه میشود و بهویژه در جشنها و مراسمات مهم استفاده میشود. در تهیه کباب برگ تبریزی، تکههای گوشت با دقت و مهارت بر روی سیخهای بلند قرار داده میشوند و معمولاً بهوسیله آتش زغال یا منقل پخته میشود.
مواد لازم:
گوشت گوسفند یا گوساله (معمولاً از بخشهای نرم مانند دنده یا راسته)
پیاز رنده شده
سیر خرد شده
روغن زیتون یا روغن مایع
زعفران دم کرده
لیمو ترش یا آبلیمو
نمک و فلفل سیاه
ادویهجات مخصوص کباب (مثل دارچین، پودر فلفل قرمز، و زردچوبه)
طرز تهیه:
آمادهسازی گوشت: ابتدا گوشت را به تکههای مناسب برای کباب برش دهید. سپس آنها را در یک کاسه بزرگ قرار دهید.
مرینیت گوشت: پیاز رنده شده، سیر خرد شده، زعفران دم کرده، روغن زیتون، آب لیمو، نمک، فلفل و ادویهجات را به گوشت اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. سپس اجازه دهید گوشت برای حداقل دو ساعت یا بیشتر در یخچال بماند تا طعمها به خورد گوشت بروند.
کباب کردن: پس از مدت زمان مرینیت، تکههای گوشت را به سیخ کشیده و روی منقل یا زغالهای داغ قرار دهید. گوشت را تا زمانی که کاملاً پخته و برشته شود، کباب کنید.
سرو کردن: کباب برگ تبریزی را معمولاً همراه با برنج، سبزیجات تازه، نان سنگک یا لواش و سسهای مخصوص سرو میکنند.
این کباب به دلیل طعم لذیذ و نرم بودن گوشتش، یکی از محبوبترین غذاهای تبریزیها و ایرانیان است
جداسازی مغز حرامی موجود در راسته با استخوان گوسفندی معمولاً به دلایل بهداشتی و شرعی انجام میشود. در اصطلاح فقهی، “مغز حرامی” به قسمتی از بدن گوسفند اشاره دارد که از نظر شرعی مصرف آن مجاز نیست.
این مغز معمولاً از قسمتهای مختلفی مانند مغز استخوان، خون یا بافتهای مشکوک به انتقال بیماری گرفته میشود.
مغز حرومی چیست؟
اصطلاح “مغز حرومی” معمولاً به بخشی از مغز گوسفند اشاره دارد که به استخوان نخاع یا ریشه نخاعی متصل است. در واقع، این بخش شامل مایعات نخاعی و بافتهای اطراف آن است. این قسمت از نظر مذهبی یا بهداشتی، در برخی جوامع مصرف نمیشود.
در مواردی، احکام مذهبی اسلامی دلیل اصلی جداسازی این بخش است، زیرا این قسمت ممکن است حاوی مایعات و ناخالصیهایی باشد که مصرف آنها توصیه نشده است.
در فرآیند کشتار، رعایت اصول بهداشتی و شرعی برای جلوگیری از آلودگی یا انتقال بیماریها از اهمیت زیادی برخوردار است، به همین دلیل، مغز حرامی یا قسمتهای مشکوک به بیماری از سایر قسمتهای گوشت تفکیک میشود.
علاوه بر این، در بعضی از سیستمهای کشتار اسلامی، انجام این جداسازی برای حفظ پاکیزگی و تطابق با دستورات دینی ضروری است.
علت جداسازی مغز حرومی
1. ملاحظات مذهبی:
در اسلام، برخی از قسمتهای حیوان ممکن است حرام محسوب شوند، بهویژه اگر خون یا مواد زائد بدن در آن تجمع یافته باشد. در این حالت، بخشی از مغز که به نخاع متصل است، به عنوان “حرومی” شناخته میشود و مصرف آن منع شده یا توصیه نمیشود.
2. مسائل بهداشتی:
مایعات نخاعی و بافتهای اطراف نخاع ممکن است حاوی مواد مضری باشند که از نظر بهداشتی مصرف آنها خطرناک است. این مواد ممکن است شامل سموم یا عفونتهایی باشند که از طریق نخاع به مغز وارد شدهاند.
3. رعایت سنتها:
در برخی فرهنگها، جداسازی مغز حرومی به یک سنت تبدیل شده است. این عمل ریشه در اعتقادات قدیمی دارد و حتی اگر دلیل علمی خاصی نداشته باشد، همچنان رعایت میشود.
چگونه مغز حرومی جدا میشود؟
در هنگام پاک کردن مغز گوسفند، قصابها یا آشپزها معمولاً قسمت پایینی مغز، یعنی جایی که به ستون فقرات متصل است، را جدا میکنند. این جداسازی میتواند با چاقو یا به صورت دستی انجام شود.
گاهی اوقات، برای اطمینان از حذف کامل مغز حرومی، آن قسمت شسته یا دور ریخته میشود.
نتیجه گیری:به طور کلی، این عمل به منظور تطبیق با استانداردهای بهداشتی و شرعی در فرآیند کشتار گوسفند انجام میشود.
برای تهیه استیک نازک از گوشت گوسفند، بهتر است از قسمتهایی از گوشت استفاده کنید که نرم و خوشطعم هستند. قسمتهای مناسب برای برش استیک نازک عبارتند از:
راسته: گوشت راسته یکی از بهترین قسمتها برای استیک است. این بخش نرم و بدون چربی زیاد است و طعم بسیار خوبی دارد.
فیله: فیله گوسفند یکی از نرمترین و لطیفترین قسمتهاست که برای استیک عالی است.
ران: ران گوسفند نیز میتواند برای استیک مناسب باشد، بهویژه اگر آن را نازک برش بزنید و به خوبی مرینیت کنید.
نکات هنگام برش و آمادهسازی:
نازک برش زدن: برای اینکه استیکها نازک و یکدست باشند، بهتر است گوشت را کمی در فریزر قرار دهید تا نیمه منجمد شود و سپس با چاقوی تیز به ضخامت دلخواه برش بزنید.
مرینیت کردن: برای طعمدهی و نرم شدن بیشتر استیک، از مرینیتهایی مانند روغن زیتون، آبلیمو، سیر، و ادویههای مورد علاقه استفاده کنید.
اگر خودتان مهارت کافی برای برش ندارید، میتوانید از قصاب درخواست کنید که گوشت راسته یا فیله گوسفند را به صورت استیک نازک برای شما آماده کند.