گوشت ماهیچه یکی از لذیذترین و خوشمزهترین قسمتهای گوشت گوسفند یا گوساله است که به دلیل داشتن بافت نرم، طعم غنی و آبدار بودن، طرفداران زیادی دارد. این قسمت از گوشت، بهویژه در غذاهایی مثل باقالیپلو با ماهیچه، خوراک ماهیچه، و آبگوشت مورد استفاده قرار میگیرد.
دلایل لذیذ بودن گوشت ماهیچه:
1. چربی متعادل – مقدار چربی در ماهیچه متعادل است، به همین دلیل هم طعم خوبی دارد و هم خیلی سفت یا خیلی چرب نیست.
2. بافت نرم و لطیف – در روشهای پخت آرام (مثل آبپز یا بریان کردن)، گوشت ماهیچه به نرمی و لطافت خاصی میرسد که آن را لذیذ میکند.
3. طعم غنی و طبیعی – ماهیچه نسبت به برخی دیگر از قسمتهای گوشت طعم قویتری دارد، بهویژه زمانی که با ادویهها و طعمدهندههای مناسب ترکیب شود.
4. ژلاتین طبیعی – به دلیل داشتن مقدار زیادی کلاژن، هنگام پخت، ماهیچه حالت ژلاتینی و بسیار خوشمزهای پیدا میکند که باعث خوشطعم شدن خوراکها میشود.
5. ارزش غذایی بالا – سرشار از پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی است که علاوه بر طعم عالی، برای بدن نیز مفید است.
برای اینکه گوشت ماهیچه بیشترین لطافت و طعم را داشته باشد، معمولا آن را با روشهایی مثل آرامپز، بخارپز یا در فر با حرارت ملایم میپزند تا کاملاً نرم شود و مزهی بینظیری پیدا کند.
نقش پروتئین در کاهش وزن یک حقیقت علمی است و تحقیقات متعددی آن را تأیید کردهاند. مصرف پروتئین میتواند به کاهش وزن کمک کند به دلایل زیر:
۱. افزایش احساس سیری
پروتئین نسبت به کربوهیدرات و چربیها مدت بیشتری در معده میماند و باعث کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری میشود.
۲. افزایش متابولیسم (سوخت و ساز بدن)
هضم و جذب پروتئین انرژی بیشتری نسبت به سایر درشتمغذیها میطلبد (اثر گرمایی غذا - TEF)، که به افزایش کالریسوزی بدن کمک میکند.
۳. حفظ توده عضلانی در حین کاهش وزن
کاهش وزن معمولاً با از دست دادن عضلات همراه است، اما مصرف کافی پروتئین باعث حفظ و حتی تقویت عضلات میشود. این موضوع بسیار مهم است زیرا عضلات سوختوساز بالاتری دارند و به چربیسوزی کمک میکنند.
۴. تنظیم هورمونهای گرسنگی
پروتئین سطح هورمونهای مرتبط با گرسنگی مانند گرلین را کاهش داده و در عوض ترشح هورمونهایی مثل پپتید YY و GLP-1 را افزایش میدهد که احساس سیری را بیشتر میکنند
۵. جلوگیری از بازگشت وزن پس از رژیم
افرادی که رژیم پرپروتئین دارند، پس از کاهش وزن راحتتر وزن خود را حفظ میکنند، زیرا پروتئین باعث کنترل اشتها و حفظ متابولیسم میشود.
چقدر پروتئین برای کاهش وزن نیاز است؟
بهطور کلی، ۱.۲ تا ۲.۲ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای کاهش وزن توصیه میشود. یعنی اگر ۷۱ کیلوگرم هستید، مصرف ۸۵ تا ۱۵۵ گرم پروتئین در روز میتواند مؤثر باشد.
منابع مناسب پروتئین برای کاهش وزن
پروتئینهای حیوانی: مرغ، ماهی، گوشت قرمز کمچرب، تخممرغ، لبنیات کمچرب
پروتئینهای گیاهی: حبوبات (عدس، لوبیا، نخود)، آجیل، دانهها، سویا و توفو
نتیجهگیری: پروتئین نقش مهمی در کاهش وزن دارد، اما باید همراه با یک رژیم متعادل و فعالیت بدنی باشد تا بهترین نتیجه را بدهد.
قاورمه کرمانشاه یکی از غذاهای محلی و سنتی استان کرمانشاه است که بهعنوان یک نوع گوشت نگهداریشده شناخته میشود. این غذا معمولاً از گوشت گوسفندی تهیه میشود و با دنبه، نمک و ادویهجات محلی ترکیب شده و برای مدت طولانی قابل نگهداری است.
طرز تهیه قاورمه کرمانشاهی
مواد لازم:
گوشت گوسفندی: ۱ کیلوگرم (ترجیحاً راسته یا سردست)
دنبه گوسفندی: ۲۵۰ گرم
نمک: به مقدار لازم
زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
فلفل سیاه: ۱ قاشق چایخوری
مراحل تهیه:
1. خرد کردن گوشت: گوشت را به قطعات متوسط خرد کنید. دنبه را نیز به قطعات کوچکتر برش دهید.


2. پخت گوشت: در یک قابلمه مناسب، دنبه را روی حرارت ملایم قرار دهید تا بهتدریج آب شود.
3. اضافه کردن گوشت: بعد از آب شدن دنبه، گوشت را اضافه کنید و روی حرارت ملایم تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
4. افزودن ادویهها: زردچوبه، نمک و فلفل را به گوشت اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
5. پخت نهایی: در قابلمه را بگذارید و اجازه دهید گوشت با روغن خودش بپزد. در صورت نیاز مقدار کمی آب اضافه کنید تا گوشت کاملاً مغزپخت شود.
6. نگهداری: پس از آماده شدن، قاورمه را در ظروف شیشهای یا ظروف سفالی ریخته و در یخچال یا جای خنک نگهداری کنید.
نحوه مصرف:
قاورمه کرمانشاهی را میتوان همراه با برنج، نان یا بهعنوان یک چاشنی برای غذاهای دیگر مانند آش و پلو مصرف کرد. همچنین از آن برای تهیه "دوینه" (یک نوع غذای سنتی با برنج و کشک) استفاده میشود.
این غذا به دلیل چربی طبیعی دنبه، در گذشته یکی از روشهای نگهداری طولانیمدت گوشت بوده و هنوز هم در میان خانوادههای کرمانشاهی محبوب است.
آبگوشت متنجنه یکی از غذاهای سنتی و خاص کرمان است که نسبت به آبگوشتهای معمولی، طعم شیرینتری دارد. این غذا ترکیبی از گوشت، حبوبات و برخی مواد خاص مانند خرما یا کشمش است که به آن طعمی منحصربهفرد میبخشد.
مواد لازم برای تهیه آبگوشت متنجنه:
گوشت گوسفندی با استخوان: ۳۰۰ گرم
نخود: ½ پیمانه (از قبل خیسشده)
لوبیا سفید: ½ پیمانه (از قبل خیسشده)
عدس: ½ پیمانه
پیاز: ۱ عدد بزرگ
کشک: ۱ پیمانه
خرما یا کشمش: ½ پیمانه (اختیاری، بسته به سلیقه)
گردو خردشده: ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری)
زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
نمک و فلفل: به مقدار لازم
روغن یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
نان سنگک یا تافتون: برای سرو
طرز تهیه آبگوشت متنجنه:
۱. پختن حبوبات و گوشت:
نخود، لوبیا و عدس را در قابلمهای با آب روی حرارت ملایم بپزید.
پیاز را خرد کرده و همراه با گوشت و زردچوبه به قابلمه اضافه کنید.
اجازه دهید مواد روی حرارت ملایم خوب بپزند تا گوشت نرم شود.
۲. اضافه کردن کشک و طعمدهندهها:
پس از پخت کامل گوشت، کشک را با مقداری آب رقیق کرده و به آبگوشت اضافه کنید.
اگر دوست دارید طعم شیرین داشته باشد، خرما یا کشمش را در این مرحله بیفزایید.
۳. جا افتادن آبگوشت:
اجازه دهید آبگوشت روی حرارت کم جا بیفتد تا طعمها به خوبی ترکیب شوند.
۴. سرو آبگوشت:
میتوانید آبگوشت را با نان ترید کنید و گوشت و حبوبات را با گوشتکوب له کرده و بهصورت "گوشتکوبیده" سرو کنید.
در صورت تمایل، روی آن گردو خردشده یا نعنا داغ بریزید.
نکات مهم:
استفاده از کشمش یا خرما، طعمی خاص به این غذا میدهد، اما میتوان آن را حذف کرد.
برای عطر و طعم بیشتر، میتوانید مقداری دارچین یا هل به غذا اضافه کنید.
این آبگوشت هم مقوی است و هم برای روزهای سرد سال گزینهای عالی محسوب میشود.
آش اوماج یکی از آشهای سنتی و محبوب کرمان است که در فصلهای سرد سال تهیه میشود. این آش به دلیل وجود آرد، حبوبات و سبزیجات، غذایی مقوی و گرمکننده محسوب میشود.
مواد لازم برای تهیه آش اوماج کرمانی:
آرد گندم: ۱ پیمانه
نخود: ½ پیمانه (از قبل خیسشده)
عدس: ½ پیمانه
سبزی آش (تره، گشنیز، اسفناج): ۲ پیمانه خردشده
پیاز: ۲ عدد بزرگ (یکی برای سرخ کردن، یکی برای داخل آش)
زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
نمک و فلفل: به مقدار لازم
روغن: ۳ قاشق غذاخوری
آب: ۶ پیمانه
طرز تهیه آش اوماج کرمانی:
۱. تهیه حبوبات:
نخود را از شب قبل خیس کنید و با مقداری آب بپزید تا نرم شود.
عدس را به نخود اضافه کنید و اجازه دهید هر دو کاملاً بپزند.
۲. آمادهسازی اوماج (خمیر ریزههای آردی):
آرد را در یک ظرف بریزید و کمکم به آن آب اضافه کنید. با نوک انگشتان، مخلوط را ورز دهید تا به شکل خردههای ریز و نامنظم (اوماج) دربیاید.
اجازه دهید خردههای آرد کمی خشک شوند.
۳. آمادهسازی آش:
یک عدد پیاز را خلالی خرد کنید و در روغن تفت دهید تا طلایی شود.
زردچوبه و فلفل را به پیاز اضافه کنید تا عطر آن بلند شود.
حبوبات پختهشده را به همراه آب به قابلمه اضافه کنید.
وقتی آش جوش آمد، سبزیهای خردشده را اضافه کنید و اجازه دهید با حرارت ملایم بپزند.
۴. اضافه کردن اوماج:
زمانی که سبزیها نرم شدند، اوماج را کمکم داخل آش بریزید و مرتب هم بزنید تا خمیرها به هم نچسبند.
آش را مدام هم بزنید تا اوماجها خوب بپزند و آش غلیظ شود.
۵. سرو آش:
آش را در ظرف بکشید و با پیاز داغ، نعنا داغ و در صورت تمایل کشک تزیین کنید.
نکات مهم:
هم زدن مداوم هنگام اضافه کردن اوماجها باعث میشود خمیرها یکدست در آش پخش شوند.
این آش با طبع گرمش برای سرماخوردگی و روزهای سرد زمستان بسیار مناسب است.
بزقرمه یکی از معروفترین و اصیلترین غذاهای کرمانی است که طعمی خاص و خوشمزه دارد. این غذا از ترکیب گوشت بز، نخود، کشک، سیر، پیاز و ادویههای محلی تهیه میشود و معمولاً با نان سرو میشود.
مواد لازم برای تهیه بزقرمه کرمانی:
گوشت بز یا گوسفند: ۵۰۰ گرم
نخود: ۱ پیمانه (از شب قبل خیسانده شود)
کشک: ۱ پیمانه (ترجیحاً کشک محلی کرمانی)
پیاز: ۲ عدد بزرگ
سیر: ۲ تا ۳ حبه
زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
نمک و فلفل: به مقدار لازم
روغن یا کره محلی: ۲ قاشق غذاخوری
نعنا خشک: ۱ قاشق چایخوری (برای تزیین)
طرز تهیه:
1. پختن نخود و گوشت:
نخود خیسخورده را با آب بپزید تا کاملاً نرم شود.
گوشت بز را همراه با پیاز خردشده، زردچوبه و کمی آب روی حرارت بگذارید تا کاملاً بپزد. بهتر است از شعله ملایم استفاده کنید تا گوشت نرم شود.
2. مخلوط کردن مواد:
وقتی گوشت پخت، آن را ریشریش کنید.
نخود پختهشده را له کنید تا بافتی یکدست داشته باشد.
3. اضافه کردن کشک و ادویهها:
سیر را له کنید و در روغن تفت دهید تا عطر آن بلند شود.
مخلوط گوشت و نخود را به سیر اضافه کنید.
کشک را با کمی آب رقیق کنید و به ترکیب اضافه کنید.
4. جوشاندن و جا افتادن غذا:
اجازه دهید بزقرمه روی حرارت ملایم جا بیفتد و غلیظ شود.
5. تزیین و سرو:
در صورت تمایل، روی غذا را با نعنا داغ و کشک تزیین کنید.
بزقرمه را با نان محلی کرمان مانند "نان تافتون" یا "نان سنگک" سرو کنید.
این غذا به دلیل داشتن گوشت، کشک و نخود، بسیار مقوی و مغذی است و برای روزهای سرد سال انتخاب مناسبی محسوب میشود. آیا تا به حال بزقرمه کرمانی را امتحان کردهاید؟
گوشت مرغ یکی از محبوبترین انواع گوشت در سراسر جهان است و این محبوبیت دلایل متعددی دارد:
1. قیمت مناسب و در دسترس بودن
در مقایسه با گوشت قرمز، گوشت مرغ معمولاً ارزانتر است و در اکثر نقاط دنیا بهراحتی در دسترس قرار دارد.
2. سلامت و ارزش تغذیهای بالا
پروتئین بالا: گوشت مرغ منبع غنی از پروتئین است که برای رشد عضلات و سلامت بدن ضروری است.
چربی کم: بهویژه سینه مرغ، چربی کمی دارد و گزینه مناسبی برای رژیمهای کاهش وزن و سالمخوری است.
کمکلسترول بودن: در مقایسه با گوشت قرمز، میزان کلسترول پایینتری دارد و برای سلامت قلب بهتر است.
3. هضم آسان
گوشت مرغ نسبت به برخی گوشتهای دیگر سبکتر است و هضم راحتتری دارد، به همین دلیل برای کودکان، سالمندان و افراد دارای مشکلات گوارشی مناسبتر است.
4. تطبیقپذیری در آشپزی
گوشت مرغ را میتوان به روشهای مختلفی طبخ کرد: سرخکرده، آبپز، گریلشده، کبابی، تنوری و غیره. همچنین در انواع غذاهای سنتی و مدرن از آن استفاده میشود.
5. زمان پخت کوتاهتر
در مقایسه با گوشت گوسفند یا گاو، گوشت مرغ سریعتر میپزد، که این موضوع باعث میشود برای آشپزی روزمره و غذاهای فوری مناسبتر باشد.
6. عدم محدودیتهای مذهبی و فرهنگی
برخلاف گوشت خوک که در برخی ادیان (مانند اسلام و یهودیت) حرام است، یا گوشت گاو که در آیین هندو منع شده، گوشت مرغ در بیشتر فرهنگها بدون مشکل مصرف میشود.
7. تولید آسانتر و پایداری بیشتر
پرورش مرغ نسبت به دامهای بزرگتر نیاز به منابع کمتر (آب، غذا، فضا) دارد و تولید آن بهصرفهتر است، به همین دلیل در سراسر دنیا به میزان زیادی تولید و مصرف میشود.
به همین دلایل، گوشت مرغ یکی از پرمصرفترین انواع گوشت در جهان محسوب میشود.
تنورچه یک روش سنتی پخت گوشت در برخی مناطق ایران، بهویژه در استانهای خراسان، سیستان و بلوچستان، و برخی مناطق دیگر است. در این روش، گوشت (معمولاً گوشت گوسفند یا بره) را بهصورت درسته یا در قطعات بزرگ روی سیخ یا چوب قرار میدهند و در داخل یک تنور داغ میپزند.
روش پخت تنورچه:
1. آمادهسازی تنور: ابتدا داخل تنور را با هیزم یا زغال روشن میکنند تا حسابی داغ شود. وقتی دیوارههای تنور سرخ و داغ شد، زغالها را کنار میزنند یا از تنور خارج میکنند.
2. آمادهسازی گوشت: گوشت را معمولاً با نمک و ادویههای محلی مزهدار میکنند. گاهی آن را روی سیخ یا قلاب فلزی آویزان میکنند.
3. پخت در تنور: گوشت را در داخل تنور قرار میدهند و درب آن را میبندند تا با حرارت غیرمستقیم و بخار حاصل از چربی و آب گوشت، کاملاً مغزپخت و نرم شود.
4. سرو: پس از چند ساعت، گوشت بافتی نرم و طعمی دودی و لذیذ پیدا میکند و آن را همراه با نان محلی، سبزیجات، و چاشنیهای مختلف سرو میکنند.
تنورچه یکی از لذیذترین روشهای پخت گوشت است که طعم خاص و منحصربهفردی دارد. در برخی مناطق، این غذا را در مراسم و مهمانیهای خاص تهیه میکنند.

مرغ همایونی یکی از غذاهای اصیل ایرانی است که در بسیاری از مراسمها و مهمانیهای خاص مورد استفاده قرار میگیرد. این غذا با طعم و ظاهر خاص خود به عنوان یکی از نمادهای آشپزی مجلسی ایرانی شناخته میشود. برای آشنایی با تاریخچه آن، باید گفت که این غذا به دوران صفویه بازمیگردد و در آن زمانها برای پذیرایی از مهمانان ویژه و درباریان تهیه میشده است.
تاریخچه مرغ همایونی:
1. دوران صفویه: طبق برخی منابع، مرغ همایونی به دوران پادشاهان صفوی در ایران نسبت داده میشود. در این دوران، غذاهای مجلسی و خاص که با استفاده از مواد لوکس مانند زعفران، بادام، پسته و کشمش تهیه میشدند، محبوبیت زیادی داشتند. مرغ همایونی یکی از این غذاهای خاص بوده است که در جشنها و مهمانیهای سلطنتی سرو میشده است.
2. نام “همایونی”: واژه “همایونی” به معنای سلطنتی یا ویژه است و به نوعی بیانگر شرافت و اهمیت این غذاست. این غذا به دلیل استفاده از مواد گرانقیمت و پخت آن به شیوهای خاص، به عنوان یک غذای سلطنتی شناخته میشود.
3. تاثیرات فرهنگی: در دورانهای مختلف، مرغ همایونی به نماد پذیرایی از مهمانان ویژه تبدیل شد. در مراسمهای رسمی و جشنها، این غذا به دلیل طعم و ظاهر جذابش به عنوان یک غذای پرطرفدار و محبوب شناخته میشد و هنوز هم در بسیاری از مناسبتهای خاص ایرانی، مانند عروسیها و مهمانیها، مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیها و مواد اولیه:
مرغ همایونی معمولاً با مواد لوکسی مانند زعفران، پسته، بادام، کشمش و گلاب تهیه میشود و در برخی نسخهها از برنج نیز استفاده میشود. این ترکیب از مواد باعث میشود تا مرغ همایونی طعمی شیرین و دلپذیر داشته باشد که آن را از دیگر غذاهای ایرانی متمایز میکند.
در اینجا طرز تهیه مرغ همایونی را برایتان آوردهام:
مواد لازم:
• مرغ: ران یا سینه (500 گرم)
• پیاز: 1 عدد (نگینی خرد شده)
• سیر: 3 حبه (ریز خرد شده)
• زعفران: به مقدار لازم (دم کرده)
• کره: 100 گرم
• هویج: 1 عدد
• برنج: 2 پیمانه
• پسته: 50 گرم (خلالی یا آسیاب شده)
• بادام: 50 گرم (خلالی یا آسیاب شده)
• کشمش: 50 گرم
• گلاب: 2 قاشق غذاخوری
• دارچین: 1 قاشق چایخوری
• شکر: 2 قاشق غذاخوری
• نمک و فلفل: به مقدار لازم
• روغن: به مقدار لازم برای سرخ کردن
طرز تهیه:
1. پخت مرغ:
• مرغها را با نمک، فلفل و کمی زعفران مزهدار کنید.
• در یک تابه بزرگ، روغن را داغ کرده و مرغها را سرخ کنید تا رنگشان طلایی شود.
• پس از سرخ شدن، مرغها را از تابه بیرون آورده و کنار بگذارید.
2. پخت برنج:
• برنج را شسته و در آب با کمی نمک بپزید تا نیمپز شود. سپس آن را آبکش کنید.
3. تهیه مواد برای مخلوط برنج:
• در یک تابه دیگر، کره را ذوب کرده و پیاز و سیر را تفت دهید تا طلایی شوند.
• پسته، بادام، کشمش، گلاب، شکر و دارچین را اضافه کرده و هم بزنید تا مواد کمی تفت بخورند.
• زعفران دمکرده را به مواد اضافه کرده و مخلوط کنید.
4. ترکیب برنج و مواد:
• در یک قابلمه یا دیگ مناسب، ته دیگ را با کمی کره چرب کنید.
• برنج نیمپز شده را با مخلوط پسته و بادام و دیگر مواد ترکیب کنید و به قابلمه منتقل کنید.
• مرغهای سرخشده را روی برنج بچینید.
• قابلمه را روی حرارت ملایم قرار داده و دم کنید تا برنج کاملاً پخته شود و عطر و طعم مواد به خوبی جذب شود.
5. پخت نهایی:
• پس از دم کشیدن، مرغ همایونی آماده است. آن را با زعفران اضافی و مقداری پسته و بادام خرد شده تزیین کنید.
نکات:
• میتوانید به جای مرغ از گوشت گوسفندی هم استفاده کنید.
• برای طعم خاصتر، میتوانید کمی عصاره مرغ یا گوشت به آب برنج اضافه کنید.
این غذا به دلیل داشتن طعمهای خاص و خوشمزهاش، در مهمانیها و مناسبتهای خاص بسیار محبوب است.
نوش جان!
تباهگ یکی از غذاهای سنتی و مشهور مردم بلوچستان است که بهویژه در زاهدان، چابهار و سایر مناطق استان سیستان و بلوچستان محبوبیت زیادی دارد. این غذا نوعی گوشت نمکسود و خشکشده است که به روش سنتی تهیه میشود و ماندگاری بالایی دارد.
---
طرز تهیه تباهگ
مواد لازم:
گوشت گوسفند یا بز: ۱ کیلوگرم (ترجیحاً با استخوان)
نمک: به مقدار زیاد (برای نگهداری)
ادویههای محلی (فلفل قرمز، زردچوبه، زیره، و دارچین): به میزان لازم
روغن حیوانی یا روغن دنبه: برای سرخ کردن
مراحل تهیه:
1. خواباندن گوشت در نمک و ادویهها:
گوشت را به قطعات متوسط تقسیم کرده و کاملاً به نمک و ادویههای معطر آغشته کنید.
سپس آن را در یک ظرف قرار دهید و برای چند روز (حداقل ۳ تا ۵ روز) در محیط خنک نگهداری کنید تا آب خود را از دست بدهد.
2. خشک کردن گوشت:
بعد از چند روز، گوشت را در مقابل نور خورشید یا در یک محیط خشک و گرم آویزان کنید تا کاملاً خشک شود. این فرآیند ممکن است چند روز تا یک هفته طول بکشد.
3. پخت و آمادهسازی:
برای مصرف، گوشت خشکشده را به قطعات کوچکتر خرد کرده و در روغن حیوانی سرخ کنید.
برخی افراد آن را به همراه برنج یا نان میل میکنند.
---
ویژگیهای تباهگ:
ماندگاری بالا: به دلیل فرآیند نمکسود شدن و خشک کردن، این غذا تا ماهها قابل نگهداری است.
طعم خاص و لذیذ: ترکیب گوشت با ادویههای محلی، طعمی منحصربهفرد به تباهگ میدهد.
مناسب برای سفر و مناطق گرمسیر: بلوچها از این غذا در سفرهای طولانی یا در شرایطی که امکان نگهداری گوشت تازه وجود ندارد، استفاده میکنند.
تباهگ یکی از غذاهای اصیل بلوچستان است که ارزش امتحان کردن را دارد، بهخصوص اگر به طعمهای سنتی و پرادویه علاقهمند باشید!
بریونی اصفهان یکی از غذاهای محلی و مشهور اصفهان است که طعمی خاص و منحصربهفرد دارد. این غذا که در واقع بریانی نامیده میشود، با گوشت گوسفندی چرخکرده، جگر سفید، دارچین، زعفران، و ادویههای مخصوص تهیه میشود و معمولاً با نان سنگک و سبزی خوردن سرو میشود.
طرز تهیه بریانی اصفهان
مواد لازم:
گوشت گوسفندی: ۵۰۰ گرم (ترجیحاً گوشت سردست یا گردن)
جگر سفید (شُش): ۲۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد بزرگ
زعفران دمکرده: ۱ قاشق چایخوری
دارچین: ۱ قاشق چایخوری
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
روغن یا کره: برای سرخ کردن
نان سنگک: برای سرو
مراحل تهیه:
1. گوشت را همراه با پیاز، نمک، و فلفل در یک قابلمه بپزید تا کاملاً نرم شود.
2. جگر سفید را جداگانه بپزید و سپس آن را رنده یا چرخ کنید.
3. گوشت پختهشده را نیز چرخ کنید و با جگر سفید مخلوط نمایید.
4. مقداری دارچین و زعفران دمکرده را به مخلوط اضافه کنید و ورز دهید.
5. در یک تابه کمی روغن یا کره بریزید و مخلوط گوشت را در قالب بریانی یا با دست به شکل همبرگر فرم دهید و در تابه سرخ کنید.
6. بریانی را روی نان سنگک قرار داده و با گرد نان خشک، دارچین، و خلال بادام تزئین کنید.
7. این غذا را میتوان با دوغ، سبزی خوردن، و ماست سرو کرد.
نکات مهم:
بریانی اصفهان معمولاً همراه با آب گوشت پختهشده سرو میشود که میتوان آن را با نان ترید کرد.
بهتر است برای تهیه این غذا از گوشت چرب استفاده کنید تا طعم بهتری داشته باشد.
بریونی اصفهان یکی از غذاهای اصیل ایرانی است که اگر به اصفهان سفر کنید، حتماً باید آن را امتحان کنید!
کلمه "بیخص" به معنای "بدون خاصیت" یا "بیارزش" است و از ترکیب دو واژه "بی" و "خص" تشکیل شده است. "بی" در زبان فارسی به معنی "بدون" یا "بیوجود" است و "خص" معمولاً از ریشهی "خصوص" گرفته شده که به معنای "ویژگی" یا "خاصیت"
است. بنابراین، "بیخص" به معنای چیزی است که خاصیتی یا ویژگی خاصی ندارد و بهطور کلی بیارزش یا بدون اهمیت محسوب میشود.
در قصابیها، کلمه "بیخص" معمولاً برای اشاره به گوشتهایی استفاده میشود که فاقد چربی یا ویژگیهای خاصی مانند عضلات یا بافتهای خاص هستند. این گوشتها ممکن است به دلیل نداشتن چربی یا بافتهای خوشمزه
و مرغوبتر، از نظر کیفیت پایینتر تلقی شوند. در واقع، "بیخص" در این زمینه به گوشتهایی گفته میشود که از نظر طعم و بافت، مانند گوشتهای پرچرب یا با کیفیتتر، خوشمزه و لذیذ نیستند.
جگر سفید و جگر سیاه (کبد) گوسفندی دو بخش متفاوت از بدن حیوان هستند که از نظر بافت، طعم و ارزش غذایی تفاوتهای زیادی دارند:
۱. جگر سیاه (کبد گوسفند):
محل قرارگیری: همان کبد گوسفند است.
رنگ و ظاهر: قهوهای تیره یا مایل به قرمز، نرم و لطیف.
طعم: طعمی قوی، غنی و کمی تلخ دارد.
خواص غذایی:
سرشار از آهن (مناسب برای کمخونی)..jpg)
دارای ویتامین A، ویتامینهای گروه B، و روی.
ارزش غذایی بالا، اما مصرف زیاد آن برای افرادی با مشکلات کبدی یا کلسترول بالا توصیه نمیشود.
کاربرد: مناسب برای کباب جگر، جغور بغور، خوراک جگر و تفتدادن با پیاز.
۲. جگر سفید (شش گوسفند):
محل قرارگیری: همان شش یا ریه گوسفند است.
رنگ و ظاهر: سفید مایل به صورتی، دارای حفرههای هوا و بافتی اسفنجی.
طعم: ملایمتر و کمتر گوشتی نسبت به جگر سیاه، اما برخی افراد آن را کممزه یا لاستیکی میدانند.
خواص غذایی:
نسبت به جگر سیاه آهن و ویتامین کمتری دارد.
دارای پروتئین و کلاژن است، اما چربی آن میتواند بالا باشد.
کاربرد: بیشتر در سیرابیشکمبه، جغور بغور، یا ترکیب با دل و قلوه در غذاهای سنتی استفاده میشود.
نتیجه:
جگر سیاه مغذیتر، لطیفتر و خوشطعمتر است، مخصوصاً برای کباب و خوراکهای گوشتی.
جگر سفید بافتی اسفنجیتر دارد، کمتر مغذی است، و معمولاً در خوراکهای ترکیبی استفاده میشود.
اگر به دنبال طعم قوی و مواد مغذی بیشتر هستید، جگر سیاه انتخاب بهتری است.
انتخاب بین راسته گوساله و فیله گوساله به سلیقه و نوع پخت مورد نظر بستگی دارد، اما تفاوتهای اصلی آنها به این شکل است:
فیله گوساله:
نرمترین قسمت گوشت گوساله است، زیرا کمتر کار کرده است.
چربی و بافت پیوندی کمی دارد، بنابراین لطیف و آبدار است.
برای استیک، بیف استروگانف، چنجه و غذاهای مجلسی مناسب است.
طعم ملایمتری نسبت به راسته دارد.
راسته گوساله:
کمی سفتتر از فیله است، اما همچنان لطافت خوبی دارد.
طعم قویتر و گوشتیتر نسبت به فیله دارد.
برای کباب، استیک، بیفچینی و خوراکهای گوشتی مناسب است.
اگر با روشهای مناسب (مانند مرینیت کردن) پخته شود، بسیار لذیذ خواهد بود.
نتیجه:
اگر لطافت و نرمی برایتان مهمتر است، فیله گوساله را انتخاب کنید.
اگر به طعم غنیتر و گوشتیتر علاقه دارید، راسته گوساله گزینه بهتری است.
برای استیک، فیله گزینهای لوکس و نرم است، اما اگر طعمی قویتر میخواهید، راسته هم عالی است.
به طور کلی، هر دو بخش خوشمزه هستند، اما بسته به نوع پخت و ذائقه، انتخاب متفاوتی خواهید داشت!
انتخاب بین ماهی و مرغ به عوامل مختلفی مانند ارزش تغذیهای، فواید سلامتی، و نیازهای فردی بستگی دارد. در ادامه مقایسهای بین این دو نوع گوشت سفید ارائه شده است:
۱. ارزش تغذیهای
۲. فواید سلامتی
ماهی:
حاوی امگا ۳ که برای سلامت قلب و مغز مفید است.
خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
به تقویت حافظه و کاهش التهاب کمک میکند.
مرغ:
منبع خوب پروتئین برای رشد عضلات است.
چربی اشباع کمتری نسبت به گوشت قرمز دارد.
برای افرادی که به طعم یا بوی ماهی حساس هستند، جایگزین خوبی است.
۳. معایب
ماهی: برخی انواع آن ممکن است دارای جیوه باشند (مانند تُن و ارهماهی).
مرغ: در صورت پرورش صنعتی ممکن است حاوی هورمونها و آنتیبیوتیکها باشد.
نتیجهگیری
اگر به دنبال پروتئین سالمتر و غنی از امگا ۳ هستید، ماهی گزینه بهتری است. اما اگر غذاهای متنوع و قابلدسترس را ترجیح میدهید، مرغ انتخاب خوبی است. ترکیب هر دو در رژیم غذایی میتواند بهترین نتیجه را داشته باشد.
شستن گوشت قبل یا بعد از برش یکی از مباحث مهم در بهداشت مواد غذایی است که هنوز هم بسیاری از افراد در مورد آن تردید دارند. در این بحث، به طور کامل بررسی میکنیم که آیا باید گوشت را قبل از برش شست یا بعد، و این کار چه تأثیری بر سلامت، ایمنی و کیفیت گوشت دارد.
۱. چرا برخی افراد گوشت را قبل از برش میشویند؟
بسیاری از مردم بر این باورند که گوشت خام ممکن است دارای آلودگیهای سطحی، خونابه یا ذرات ناخواسته باشد و شستن آن قبل از برش باعث تمیزتر شدن و از بین رفتن باکتریها میشود. این باور از قدیم وجود داشته، اما تحقیقات علمی جدید نشان میدهند که این کار لزوماً مفید نیست و حتی میتواند مشکلاتی ایجاد کند.
۲. چرا شستن گوشت قبل از برش توصیه نمیشود؟
دلایل متعددی برای اجتناب از شستن گوشت خام قبل از برش وجود دارد، از جمله:
الف) انتشار آلودگیهای میکروبی
باکتریهایی مانند سالمونلا و اشریشیا کلی (E. coli) که روی سطح گوشت خام وجود دارند، در اثر شستن با آب میتوانند از طریق پاشیدن قطرات آب به اطراف، سطوح آشپزخانه، سینک، دستها و سایر مواد غذایی را آلوده کنند. تحقیقات نشان دادهاند که آب جاری نمیتواند این باکتریها را از بین ببرد، بلکه تنها آنها را به نقاط دیگر گسترش میدهد.
ب) کاهش کیفیت گوشت
وقتی گوشت را قبل از برش میشویید، آب زیادی جذب میکند که ممکن است باعث از بین رفتن بافت طبیعی آن شود. همچنین، رطوبت زیاد میتواند هنگام پخت باعث تولید بخار شده و مانع از سرخ شدن و قهوهای شدن خوب گوشت شود.
ج) تأثیر بر طعم گوشت
شستن گوشت قبل از برش میتواند مقداری از طعم طبیعی آن را بشوید و کاهش دهد. به همین دلیل، سرآشپزان حرفهای معمولاً گوشت را قبل از برش و پخت نمیشویند.
۳. پس چه زمانی و چگونه گوشت را بشوییم؟
اگر گوشت دارای ذرات اضافی، خونابه یا بوهای ناخوشایند باشد، بهتر است آن را بعد از برش و درست قبل از پخت بشویید، اما باید به این نکات توجه کنید:
شستن با حداقل پاشش آب: از جریان آب خیلی شدید استفاده نکنید تا از پاشیدن قطرات آلوده جلوگیری شود.
استفاده از ظروف مخصوص: گوشت را در یک ظرف جداگانه بشویید تا سینک و سطوح دیگر آلوده نشوند.
ضدعفونی کردن محیط: پس از شستن گوشت، سینک، تخته برش، چاقو و دستها را کاملاً با آب داغ و صابون بشویید.
خشک کردن گوشت: پس از شستن، گوشت را با یک دستمال تمیز یا دستمال کاغذی خشک کنید تا هنگام پخت، بافت آن بهتر شود.
۴. روش جایگزین برای تمیز کردن گوشت بدون شستشو
اگر نمیخواهید گوشت را بشویید، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
استفاده از دستمال کاغذی برای جذب خونابه و مایعات سطحی
قرار دادن گوشت در یخچال برای مدتی قبل از برش (این کار به خروج خونابه از بافت کمک میکند)
پختن گوشت در دمای مناسب: حرارت دادن گوشت در دمای مناسب (مثلاً برای گوشت قرمز ۶۳ تا ۷۱ درجه سانتیگراد) باعث از بین رفتن باکتریها میشود.
نتیجهگیری
با توجه به نکات بهداشتی و علمی، شستن گوشت قبل از برش توصیه نمیشود، زیرا باعث پخش شدن آلودگیها و کاهش کیفیت گوشت میشود. اما اگر نیاز به شستن باشد، بهتر است بعد از برش و با رعایت کامل اصول بهداشتی انجام شود. مهمترین نکته این است که با پختن گوشت در دمای مناسب، تمامی باکتریهای مضر از بین میروند و نیازی به شستن آن برای از بین بردن میکروبها نیست.
سیرابی، که به عنوان یکی از اجزای داخلی گوسفند شناخته میشود، دارای خواص متعددی است. این ماده غذایی میتواند در تقویت سیستم گوارشی و بهبود هضم موثر باشد. همچنین به دلیل غنی بودن از ویتامینها و مواد معدنی، مانند آهن و روی، میتواند به تقویت سیستم ایمنی و مقابله با کمخونی کمک کند. در ادامه، برخی از خواص سیرابی آورده شده است:
حاوی آهن: سیرابی به عنوان یک منبع غنی از آهن میتواند به مقابله با کمخونی کمک کند.
تقویت سیستم گوارش: سیرابی به دلیل ترکیبات پروتئینی و فیبر بالا میتواند به هضم بهتر غذا و سلامت دستگاه گوارش کمک کند.
مقوی و انرژیزا: به دلیل محتوای بالای پروتئین و چربی، سیرابی میتواند انرژی لازم برای بدن را تأمین کند.
حاوی ویتامینهای گروه B: این ویتامینها به تقویت متابولیسم و سلامت پوست، مو و ناخنها کمک میکنند.
تقویت سیستم ایمنی: مواد معدنی موجود در سیرابی مانند روی و سلنیوم به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند.
سیرابی در بسیاری از کشورها به عنوان یک غذای مقوی و درمانی مصرف میشود. البته به دلیل چربی بالا، مصرف آن باید به صورت معتدل باشد.
ماهی کفالت و ماهی کپور دو نوع ماهی متفاوت با زیستگاهها و ویژگیهای مختلف هستند:
۱. ماهی کفالت
ماهی کفال (Mullet) از خانواده Mugilidae است و در آبهای شور و نیمهشور (دریاها، مصبها و رودخانههای ساحلی) زندگی میکند. این ماهی بیشتر در خلیج فارس، دریای عمان، دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس یافت میشود. کفالها معمولاً گیاهخوار هستند و از جلبکها و مواد آلی کف آب تغذیه میکنند.
۲. ماهی کپور
ماهی کپور (Carp) به خانواده Cyprinidae تعلق دارد و اغلب در آبهای شیرین مانند دریاچهها، رودخانهها و استخرهای پرورش ماهی دیده میشود. کپورها انواع مختلفی دارند، مانند کپور معمولی، کپور علفخوار، کپور سرگنده و کپور نقرهای. این ماهی در ایران و بسیاری از کشورهای جهان برای مصارف غذایی و پرورش در مزارع آبزیپروری پرورش داده میشود
خیر، ماهی شیر (Scomberomorus commerson) معمولاً در آبهای گرمسیری و نیمهگرمسیری یافت میشود و در اقیانوس هند، خلیج فارس، دریای عمان و دریای عرب زیستگاه دارد.
دریای شمال (بین بریتانیا و شمال اروپا) آبهایی سرد و کمنمک دارد و زیستگاه ماهیان دیگری مانند ماهی کاد (Cod)، شاهماهی (Herring) و ماهی حلوا (Plaice) است. بنابراین، ماهی شیر در دریای شمال زندگی نمیکند.
مدیریت مصرف گوشت روزانه نیازمند رعایت تعادل، تنوع و انتخابهای سالم است. در اینجا چند نکته برای کنترل و بهینهسازی مصرف گوشت ارائه شده است:
۱. تعیین مقدار مناسب
میزان توصیهشده برای مصرف گوشت قرمز: حداکثر ۳۰۰ تا ۵۰۰ گرم در هفته (معادل ۴۲ تا ۷۰ گرم در روز).
برای گوشت سفید (مرغ و ماهی): حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم در روز بسته به نیاز بدن.
۲. تنوع در مصرف پروتئین
ترکیب گوشت با سایر منابع پروتئینی مانند تخممرغ، حبوبات، لبنیات و مغزها به کاهش وابستگی به گوشت کمک میکند.
مصرف حداقل ۲ تا ۳ وعده ماهی در هفته جایگزین سالمی برای گوشت قرمز است.
۳. انتخاب گوشتهای کمچرب
گوشتهای بدون چربی یا با چربی کمتر (مانند سینه مرغ، ماهی، گوشت گاو کمچرب) گزینههای سالمتری هستند.
اجتناب از گوشتهای فرآوریشده (سوسیس، کالباس) به دلیل وجود نمک و مواد نگهدارنده مضر.
۴. روشهای پخت سالم
پختن، بخارپز کردن، گریل کردن و کباب کردن بهتر از سرخ کردن است.
استفاده از ادویههای طبیعی و گیاهان معطر به جای روغن و کره برای طعمدهی.
۵. مصرف متعادل در طول روز
مصرف گوشت را بین وعدههای غذایی پخش کنید و از پرخوری در یک وعده خودداری کنید.
همراهی گوشت با سبزیجات، غلات کامل و فیبر برای هضم بهتر و کاهش اثرات منفی آن.
۶. توجه به کیفیت گوشت
خرید از منابع مطمئن و استفاده از گوشت تازه و سالم.
در صورت امکان، استفاده از گوشتهای ارگانیک یا گوشت دامهای تغذیهشده با علوفه طبیعی.
با رعایت این اصول، میتوان مصرف گوشت را متعادل کرد و از فواید آن بهره برد، بدون اینکه به سلامت آسیب برسد.